Elk jaar komen er c.a. 1 miljoen nieuwe gevallen van huidkanker bij. Het aantal blijft maar stijgen. Nog steeds is er te weinig bekendheid bij de consument over hoe het werkelijk in elkaar steekt. Er mogen nog wat mythes ontrafeld worden. Een voorbeeld van iemand die snel bruin wordt en daardoor geen bescherming nodig denkt te hebben, is daar één van.
Natuurlijk weet nagenoeg iedereen dat je van teveel zon of zonnebanken huidkanker kunt krijgen. Daarna is het nog vaak ‘de ver van mijn bed show’. Wat denk je, we hebben die zon nodig! We snakken ernaar. Het leven is fijner als de zon schijnt, ons humeur verbetert en met het opgelopen kleurtje zien we er een stuk beter uit!
Daarnaast is het ook zo dat de zon zorgt voor aanmaak van vitamine D. Vroeger werd er toch ook niet over gezeurd?
Vergeet niet dat onze leefstijl enorm is veranderd, we genieten met overmaat van de zon. Is het niet in ons eigen land, dan zoeken we de zon wel op in een ver tropisch oord. De zonnebank was in de jaren negentig een hype, waardoor de gezonde zonuren gigantisch werden overschreden. Daar plukken we nu de aangetaste of verschrompelde vruchten van.
Waar kan de consument terecht voor voorlichting of signalering?
In voorlichting en het signaleren van onrustige plekjes is er een grote rol weggelegd voor de schoonheidsspecialist of huidtherapeut. Het zijn de huidkenners bij uitstek! Meer dan eens hebben we een persoon doorgestuurd naar de Dermatoloog, waarvan ons vermoeden op huidkanker inderdaad werd bevestigd en daardoor erger werd voorkomen. De arts wordt immers pas bezocht als er werkelijk onrust is, en dan kan er al veel meer aan de hand zijn. Veel consumenten vinden de weg naar de schoonheidssalon op het moment dat de opgelopen schade storend wordt. Gelukkig leert de tijd dat preventie veel leed en vroegtijdige veroudering voorkomen.
We moeten onze huid beter beschermen, zoveel is duidelijk
Het aanbod aan zonnebeschermingsproducten is overweldigend, maar maakt het daardoor ook erg moeilijk om de juiste keuze te maken. Ga je voor die lekkere geur? Die gemakkelijke spray of voor de verpakking die er zo aantrekkelijk uitziet? Of zoek je bewust naar gezonde ingrediënten? Knap als je daar wijs uit kunt worden.
In deze blog duiken we in het waarom én waar we op moeten letten en wat wetenschappelijk bewezen is.
Maar eerst gaan we naar de UV stralen.
Welke soorten UV stralen zijn er en welke zijn schadelijk?
Er zijn drie soorten UV stralen, UVA, UVB en UVC. Blauw licht is daar de laatste jaren nog bijgekomen.
De ozonlaag filtert de straling al voor een gedeelte voordat het ons bereikt.
UVC wordt voor 100% gefilterd, UVB voor 90% en UVA een heel klein beetje, dus je begrijpt hoe belangrijk de ozonlaag voor ons is om ons te beschermen. Behalve roodheid als een direct zichtbare en voelbare ontstekingsreactie is er meer, maar dat komt pas later tevoorschijn. Soms vele jaren later zelfs.
UV stralen zijn mede verantwoordelijk voor:
- Versnelde veroudering (rimpels, verslapping, pigment)
- Afname immuunsysteem van de huid
- Verbranding
- Beschadiging DNA
- Ontsteking
- Huidkanker (gevolg van beschadiging van het DNA)
UVA straling is verantwoordelijk voor versnelde veroudering en pigmentvlekken. Het dringt erg diep in de huid en beschadigt daar ons DNA en veroorzaakt ontsteking in de cellen.
UVB veroorzaakt rood worden van de huid, verbranding en uiteindelijk mogelijk huidkanker
Zonbescherming heeft als doel de huid te beschermen, en zo huidschade en kanker te voorkomen
Bescherming kan bestaan uit kleding, hoed of pet, make-up, zonnebril, parasol en uiteraard zonnebrandmiddelen. Ook van binnenuit kun je een bescherming opbouwen door het eten van heel veel anti-oxidanten uit groenten, fruit of aangevuld met suppletie. Dit wordt secundaire bescherming genoemd.
In deze blog beperken we ons tot de wetenschappelijk onderbouwde zonnefactors in producten die je op je huid aanbrengt, deze zijn al ingewikkeld genoeg. Ze bestaan uit organische en niet organische filters, en anti-oxidanten.
Organische en niet organische filters
Een zonnebrandcrème bestaat uit organische(chemische) of niet organische (natuurlijke) filters. Er zijn maar liefst 14 verschillende soorten chemische filters en maar 2 natuurlijke filters.
Een chemische filter absorbeert de straling IN de huid, en de natuurlijke filter reflecteren de straling OP de huid. Daarnaast kunnen de producten nog anti-oxidanten bevatten die huidbeschadiging helpen beperken.
Hoe kleiner de moleculen in de crèmes zijn, hoe dieper ze in het lichaam komen en daar de werking van bijvoorbeeld je hormonen kunnen verstoren. Nanodeeltjes zijn hele kleine moleculen en daardoor schadelijk in het lichaam. Deze kunnen in zowel chemische als natuurlijke filters voorkomen!
Chemische filters worden opgenomen in de huid, en absorberen daar dus de schadelijke stralen en neutraliseren deze zoveel mogelijk voordat ze schade aan kunnen richten.
Het feit dat deze filters ons beschermen tegen de straling, betekent niet dat ze persé goed zijn voor ons lichaam. Er kunnen nogal wat vervelende bijwerkingen aan zitten. Als je bedenkt dat we toch wel veel moeten smeren (elke twee uur) en het dan ook nog in een royale laag moeten aanbrengen, dan kun je jezelf afvragen of dat verstandig is. Of is het het beste van het slechte?
Natuurlijke filters zijn Zinkoxide en Titanium dioxide
Deze liggen als een beschermende film op de huid waar ze als een spiegel de schadelijke straling weerkaatsen alvorens deze de huid kan bereiken. Eigenlijk hetzelfde als kleding doet. Ze reflecteren de zonnestralen, hoe dikker de crème hoe beter de reflectie. Maar daar ligt meteen ook het cosmetisch storende probleem. We willen geen witte, dikke laag op ons gezicht! (denk aan de zinkzalf op baby’s billetjes)
Anti-oxidanten en ondersteunende ingrediënten in een zonbescherming
De werking van deze stoffen berust op het beperken van huidbeschadiging, het vermindert ROS (reactieve zuurstofsoorten die die schade aanrichten aan het DNA). De anti-oxidanten (voor een deel ook zelf door ons lichaam aangemaakt) neutraliseren ROS. Het lichaam maakt echter dankbaar gebruik van het aanbod extra anti-oxidanten die het aangeboden krijgt. Ze kunnen na het aanbrengen nog enkele dagen actief blijven.
Wetenschappelijk aangetoonde werkzame anti-oxidanten zijn o.a.
- Vitamine C neutraliseert schade
- Vitamine E beschermt, vermindert roodheid en schade
- Silymarine (uit mariadistel)voorkomt fungeert als een opruimer van ROS, en zorgt voor een afname van door zon geschade cellen. Er is zelfs bij muizen aangetoond dat het aantal door UVB veroorzaakte gevoelige cellen voor tumoren vermindert.
- Groene thee polyfenolen zijn nog krachtiger dan vitamine C en E
Hoe breng je een zonnefactor aan?
Een royale laag 15 minuten voor blootstelling aan de zon aanbrengen is de meest effectieve manier. Bovendien moet het elke twee uur herhaald worden, en ook na transpireren of zwemmen.
De hoogte van een factor
Factor 15 of hoger is de aanbevolen sterkte, waarmee het de stempel van een vermindering van risico op huidkanker en voortijdige huidveroudering mag hebben. Factor 30 is een goede factor, deze beschermt ongeveer 93%, waarmee het verschil naar een factor 50 maar een paar procent is. Een nog hogere factor is niet nodig.
Fungeert make-up ook als een factor?
Een aantal foundations of poeders bevatten een SPF, maar het pigmentgehalte alleen bevat al een factor 3 tot 4. Dit houdt tot ongeveer 4 uur na aanbrengen.
Welke bijwerkingen zijn bekend door het gebruik van zonnebrandcrèmes?
Contact dermatitus, welke kan bestaan uit irritatie of allergie. Vochtinbrengende crèmes en barrière herstellende crèmes kunnen deze reactie voorkomen of verbeteren. De meest voorkomende reacties zijn op benzofenonen en dibenzoylmethanen.
Tot slot nog enkele belangrijke tips die wetenschappelijk onderbouwd zijn
- Veel mensen denken ten onrechte dat ze door het gebruik van zonnebrandcrèmes onbeperkt van de zon kunnen genieten, waardoor de kans op huidkanker toeneemt.
- Vitamine D wordt niet nadelig beïnvloed door zonnebrandcrèmes
- Nanodeeltjes hebben een cosmetisch voordeel, maar zijn slechter voor onze gezondheid (ze kunnen auto-immuunziekten veroorzaken, vrije radicalen productie stimuleren en schade aan DNA en eiwitten veroorzaken. Kies dus voor
- Sommige chemische filters kunnen een hormonale disbalans veroorzaken
- Sommige chemische filters worden in moedermelk teruggevonden
- Sommige chemische filters komen in de bloedbaan en zelfs placenta
- Sommige chemische filters kunnen voor een lager geboortegewicht zorgen
- Waterresistant verwijst naar een interval van bescherming van 40 minuten na onderdompeling in water en naar zweetbestendig
Ik hoop je met deze blog weer iets bij te hebben kunnen brengen, waarop je een bewuste keuze kunt maken. Ik wens je een heerlijke zomer met veilige zonuren en heerlijke schaduwplekjes toe
Annelies
